Początek jesieni jest zawsze czasem, który niesie za sobą dary w postaci pięknych kasztanów, żołędzi czy kolorowych liści, ale też ogrom różnych emocji u dzieci i rodziców małych przedszkolaków, które właśnie rozpoczęły przygodę z przedszkolem.
Często pierwsze miesiące tej nowej pory roku są decydujące w kwestii tego, czy maluszek poczuł się już w nowym miejscu na tyle dobrze, że chce w nim zostawać, czy też potrzebuje na to jeszcze trochę czasu. Umówmy się, dla większości dzieci i ich rodziców nie jest to łatwy okres. Maluszki mierzą się z dużą zmianą w ich życiu, nawet te, które wcześniej chodziły do żłobka. Rodzice starają się pomóc dziecku, najlepiej jak potrafią, ale kolejne trudne poranki i problemy przy wyjściu z domu oraz podczas rozłąki w przedszkolu, odbierają im siły i nadzieję na to, że w końcu się to zmieni i dziecko z chęcią pójdzie do placówki i fajnie spędzi w niej czas. Aby wspomóc rodziców w tym często trudnym okresie postanowiłam stworzyć poradnik pt. “Mój maluszek idzie do przedszkola. Jak przygotować dziecko na przygodę z przedszkolem?”, w którym szeroko poruszam temat adaptacji dziecka w przedszkolu oraz możliwych trudności adaptacyjnych. Książka dostępna jest tu:
Jak możemy pomóc dziecku w przezwyciężaniu trudności związanych z adaptacją w przedszkolu?
Ponieważ każda rodzina jest inna, ma inną historię, sytuację i możliwości, nie można ustalić jednego zbioru złotych rad, które zadziałają tak samo dobrze na każdego maluszka i pomogą zniwelować problemy, które pojawiają się podczas oswajana się dziecka z przedszkolnym środowiskiem.
Mogę jedynie podpowiedzieć Wam kilka, myślę że przydatnych rozwiązań, dzięki którym może być Wam łatwiej wspierać malucha w trudnych początkach w placówce.
- Stawiaj na dobre samopoczucie dziecka – w pierwszych tygodniach ( u niektórych dzieci – miesiącach) warto odpuścić dziecku i przymykać oko, na jego pewne zachowania, bo być może mogą one być efektem napięcia emocjonalnego wywołanego pobytem malucha w przedszkolu. Obserwuj dziecko i okaż mu zrozumienie, tłumacz z czego mogą wynikać dane jego zachowania, nazywaj emocje, bądź dla dziecka wsparciem, nie ignoruj sygnałów, które do Ciebie wysyła. Uwierz, że ta nowa sytuacja jest dla niego dużym i niełatwym wydarzeniem w życiu.
- Zadbaj, o spokojny i przewidywalny dla dziecka rytm poranka przed wyjściem do przedszkola – wiem, że o taką organizację trudno, tym bardziej kiedy maluch ma rodzeństwo i nie tylko jemu możecie poświęcić rano czas. Jednak warto postarać się, aby wieczorem dnia poprzedniego przygotować wszystkie potrzebne do przedszkola rzeczy ( np. ubranie, plecak z ulubionym misiem- przedszkolnym towarzyszem dziecka) i zrobić wszystko, żeby ten poranek przed wyjściem do placówki był jak najmniej nerwowy i nie przebiegał w pośpiechu. Dla dziecka z trudnościami adaptacyjnymi, wiele to znaczy.
- Zminimalizuj ilość dodatkowych zmian w życiu dziecka, podczas procesu adaptacyjnego w przedszkolu. Jeśli życie Wam na to pozwala i nie zmusza Was do tego, to dobrze, żeby przedszkolny start dziecka nie był równoległy z innymi zmianami w jego życiu, czyli np. przeprowadzka, wyjazd na wakacje, wyjazd na delegację z pracy ukochanego rodzica. Kilka dużych zmian w życiu takiego malucha, może nasilić jego trudności związane z adaptacją w nowym środowisku.
- W okresie adaptacyjnym warto też odpuścić temat:
– jedzenia w przedszkolu, nie wypytuj zaraz wyjściu maluszka z sali czy coś zjadł i nie okazuj niezadowolenia jeśli powie Ci, że nie zjadł,
– doskonalenia nowych umiejętności, na to przyjdzie jeszcze czas, na razie dziecko musi się zapoznać z otoczeniem przedszkolnym i z funkcjonowaniem według ramowego rozkładu dnia w przedszkolu,
– dbałości o czystość ubrań podczas pobytu dziecka w placówce, maluszki ćwicząc samodzielność przy jedzeniu czy wykonywaniu prac plastycznych mogą czasem wyjść z sali w brudnym ubraniu,
– zwracania uwagi, że dziecko ma założone buty na lewo czy bluzkę – zamiast tego, doceń jego starania z zakresu samodzielności.
- Zwróć uwagę na swoją postawę oraz innych opiekunów dziecka wobec nowej (trudnej) dla Was wszystkich sytuacji. Pamiętaj o tym, że Ty jesteś dla dziecka największym wsparciem podczas przedszkolnego startu. Każde Twoje zawahanie, przygnębienie, smutek, które pojawiają się podczas trudności, przechodzą na maluszka. Warto więc unikać przy dziecku okazywania tych emocji, a starać się przegadywać nasze emocje z innymi dorosłymi. Dziecko potrzebuje rodzica stabilnego w swoich uczuciach, z dobrym, spokojnym nastawieniem i gotowym do tego, aby puścić swoje dziecko w świat w przedszkolny.
- Bądź słowny wobec malucha – uważaj na to, co obiecujesz dziecku, dotrzymuj słowa – jeśli powiesz rano dziecku, że odbierzesz go z przedszkola po obiedzie, nie licz na to, że dziecko podczas zabawy o tym zapomni. Nic z tych rzeczy. Wręcz przeciwnie, maluch będzie mówił o tym głośno, że dziś tata lub mamą przyjdzie po mnie po obiedzie. Jeśli nie przyjdziesz i zawiedziesz dziecko, tylko pogłębisz jego niechęć do przedszkola oraz obniżysz poczucie bezpieczeństwa, bo maluch będzie się zamartwiał o to, czy w ogóle po niego wrócisz.
- Zwróć uwagę na sposób, w jaki wypowiadasz się o przedszkolu po odebraniu malucha z placówki – jeśli są sytuacje w przedszkolu, zdarzenia, zasady itp., które Ci się nie podobają, nie mów o tym przy dziecku. Jeśli maluch usłyszy, że tobie przedszkole pod jakimiś względami się nie podoba to, to jemu się nie będzie podobało chodzenie do placówki jeszcze bardziej.
- Zadbaj o stały kontakt i współpracę z nauczycielami dziecka – to bardzo ważny element podczas adaptacji dziecka w przedszkolu. Jeśli Twój maluch ma trudności, porozmawiaj o tym z n-lami z grupy. Wymieńcie się spostrzeżeniami na temat dziecka, jego zachowań, strategii regulowania nadmiaru emocji. Stwórzcie wspólnie bazę rozwiązań pomocnych dziecku. Namawiam jednak, aby umówić się na indywidualną rozmowę z n-lami i nie zasypywać ich pytaniami w drzwiach sali przedszkolnej, przy odbiorze dziecka- po pierwsze nauczyciel nie może się wtedy skupić na rozmowie, bo ma pod opieką dzieci, po drugie rozmawianie o dziecku przy dziecku, to nie jest dobre rozwiązanie. Zachęcam Was do umawiania się na konsultacje z nauczycielami, nie bójcie się tego, takie spotkania są bardzo pomocne i dla rodziców, dzieci i samych n-li.
- Stwórzcie własny sposób pożegnania w przedszkolnej szatni. Jeszcze przed posłaniem dziecka do placówki, warto ustalić z nim taki rytuał codziennych pożegnań. Będzie to dla dziecka sygnał, że mama/ tatą już wychodzą,a maluch idzie do swojej sali.
Powiem Wam na naszym przykładzie, że u nas to działa od samego początku. Nawet kiedy ja zapomnę, bo np. zagadam się z innym rodzicem w szatni, Alan sam upomina się o mocne przytulenie i buziaka, bo właśnie na takie pożegnanie się umówiliśmy jeszcze przed pierwszym dniem września.
Kochani Rodzice, wiem że trudności dziecka podczas początków z przedszkolną przygodą, to ciężki czas niego i dla Was. Zadbajcie, szczególnie w tym okresie, o wsparcie dla siebie i dla dziecka. Warto dać sobie i maluszkowi trochę czasu na tę adaptację.
