Mity o adaptacji dziecka w przedszkolu cz. 2

Zapraszam do przeczytania drugiej części wpisów na temat mitów o adaptacji dziecka w przedszkolu. Tym razem poruszę tu kwestię:

• porannego rozstania dziecka z rodzicem w przedszkolu,
• stopniowego wydłużania czasu pobytu dziecka w placówce,
• rzekomego braku procesu adaptacji u dzieci, które przechodzą z etapu żłobka do przedszkola.

MIT 4 – Im krócej trwa poranne  pożegnanie -przed przedszkolem- rodzica z dzieckiem,  tym lepiej. 

Fakt –  Prawdą jest, że w wielu przypadkach jest to dobre rozwiązanie. Jednak niektóre dzieci i ich rodzice potrzebują rano więcej czasu, żeby się ze sobą rozstać przed wielogodzinną rozłąką. Należy to uszanować.

W wielu artykułach na temat tego, co warto robić, aby adaptacja przedszkolna dziecka przebiegła szybko i sprawnie, możemy przeczytać zalecenie, żeby nie przedłużać momentu rozłąki z dzieckiem w przedszkolnej szatni. I zgodzę się tutaj tylko z jednym, mianowicie z tym, żeby nie przeciągać pożegnania w szatni, zaraz przed wejściem do sali przedszkolnej. Dlaczego?

Placówki przedszkolne mają swoje zasady, bo mają prawo je mieć i często dotyczy to właśnie porannych pożegnań rodziców z dziećmi. Personel prosi rodziców o w miarę szybkie przekazanie dziecka w ” ich ręce” i wyjście z placówki. Uzasadnieniem może tu być to, że szatnia przedszkolna jest mała, przychodzą do niej nie tylko rodzice z „nowymi” maluszkami, ale też inne dzieci ze starszych grup ze swoimi opiekunami. Wówczas gromadzenie się dużej ilości ludzi naraz sprawia wrażenie tłoku, robi się głośno, co nie sprzyja przyjaznej przedszkolnej atmosferze i zaburza płynność pracy.

Jako nauczycielka przedszkola i mama przyszłego przedszkolaka, zdecydowanie nie jestem za tym, aby oddać do sali przedszkolnej  dziecka, które totalnie nie jest jeszcze na to gotowe i potrzebuje jeszcze chwilę pobyć z ukochanym rodzicem. Jeśli tak postąpimy, możemy się nastawić na to , że dziecko będzie bardzo płakało, będzie się wyrywało, ciężko będzie je przekazać w ręce osoby z personelu przedszkolnego, będzie okazywało emocje ciałem (kopało, gryzło, wyrywało się, krzyczało). A to wszystko dlatego. że w momencie rozłąki, dziecko traci poczucie bezpieczeństwa, początkowo nie rozumie dlaczego rodzic nie może mu w przedszkolu towarzyszyć, nie ma pewności czy zostanie z przedszkola odebrane, boi się, bo nie zna w przedszkolu nikogo i niczego. To jest dla dziecka bardzo trudna sytuacja i trzeba to zrozumieć.

W jaki sposób możemy więc pomóc maluszkowi, skoro przedszkole ma prawo wymagać krótkich pożegnań?

Zachęcam Was do tego, aby znaleźć sobie inne miejsce na dłuższe pożegnanie się z dzieckiem przed rozłąką.  

Może to być na przykład w aucie przed przedszkolem, w drodze do przedszkola, przed wejściem do placówki, czy  na przy przedszkolnym placu zabaw. Znajdźcie takie miejsce, w którym będzie mogli poświęcić sobie i dziecku tyle czasu ile będziecie potrzebowali, aby się ze sobą rozstać. Ustalcie między sobą pewien rytuał pożegnania w przedszkolu, np. buziak, przybicie piątki  i papa. Staraj się tego przestrzegać. To na pewno pomoże i Tobie i maluchowi. 

Po przyjściu do placówki, rozebraniu się z butów, kurteczki i założeniu kapci, trzymajcie się ustalonego rytuału, i z przekonaniem że robisz dobrze, spokojem i opanowaniem przekaż dziecko pod opiekę nauczycielowi z jego grupy.

Taki pomysł może wydawać się trochę nierealny i abstrakcyjny, ale dla wielu dzieci może stać się bardzo pomocny. To my znamy swoje dzieci najlepiej i mniej więcej możemy przewidzieć, jak będzie wyglądał ich przedszkolny start. 

Dla maluszków, które tak jak mój synek, były przed posłaniem do przedszkola stale pod opieką jednego z rodziców, krótkie pożegnanie w przedszkolnej szatni może być niewystarczające, żeby udźwignąć stres i wejść bez większego problemu do przedszkolnej sali. Dlatego zachęcam, aby wygospodarować rano trochę czasu i poświęcić go dziecku na spokojne rozstanie się przed wizytą w przedszkolu. Jestem pewna, że może okazać się to bardzo pomocne dla niejednego maluszka. Dziecko będzie czuło, że jest przez rodzica rozumiane i da mu to większe poczucie bezpieczeństwa, a rodzic z większym spokojem będzie mógł wrócić do swoich obowiązków. 

Powodzenia kochani Rodzice! Wierzę, że się uda! 🙂

MIT 5 – Najlepiej od razu zostawić dziecko na cały dzień i nie wydłużać stopniowo pobytu dziecka w przedszkolu, bo to się nie uda.

Fakt – Jeśli dziecko od początku uczęszczania do placówki ma trudności w oswojeniu nowej sytuacji,  stopniowe wydłużanie czasu pobytu w przedszkolu może mu znacznie ułatwić proces adaptacyjny w placówce.

Pomimo tego, że we wniosku o przyjęcie dziecka do przedszkola lub w karcie zgłoszenia deklarujemy godziny, w których dziecko będzie przebywało w placówce, możemy (szczególnie na początku) odbierać dziecko wcześniej, oczywiście uprzednio zgłaszając to nauczycielowi z grupy.  

Są maluszki, które od razu zostają na cały dzień w przedszkolu, choć rano mają ciężko rozstać się z rodzicem, to wchodząc na salę przedszkolną radzą sobie z nową sytuacją, biorą udział w zabawach, zajęciach i nie mają nic przeciwko, aby odpoczywać na leżakach. 

Jednak niektóre maluszki początki z przedszkolem mają ciężkie i nie są w stanie na długo pozostać bez najbliższych u boku, tzn., maluch w przedszkolu głównie płacze, nie potrafi znaleźć sobie miejsca, stroni od dzieci, nie chce podjąć żadnej współpracy z nauczycielem, odmawia jedzenia posiłków, a  leżakowanie jest dla niego nie do przyjęcia. 

Jeśli taka sytuacja utrzymuje się kilka tygodni, warto przemyśleć decyzję o  stopniowym wydłużaniu czasu pobytu dziecka w placówce.

Podczas mojej pracy z najmłodszymi grupami w przedszkolu, taki scenariusz nie raz się sprawdził. Rodzice, którzy mieli taką możliwość decydowali o wcześniejszym odbieraniu dziecka, a po jakimś czasie, kiedy maluszek zaakceptował nowe miejsce i poczuł się w nim bezpiecznie, wydłużali jego pobyt w przedszkolu. 

Spotykałam się z różnymi opiniami na ten temat, że np. maluch przyzwyczai się, że jest odbierany wcześniej i potem będzie problem, żeby zostawić go w przedszkolu na dłużej.

Osobiście nie spotkałam się z takim problemem ze strony dziecka. Wręcz przeciwnie. Często maluszki, które mogły na spokojnie, stopniowo zapoznać się z nowym otoczeniem, potem same wykazywały chęci, i mówiły rodzicom, że chcą odpoczywać na leżaczkach tak jak koledzy i koleżanki z grupy. Ale chcę też tutaj zaznaczyć, że każde dziecko jest inne i może inaczej zareagować na taką zmianę. Wszystkie moje posty dotyczące adaptacji dziecka w przedszkolu opieram o doświadczenie  z mojej pracy.

Jaki schemat wydłużania pobytu dziecka w przedszkolu sprawdza się najlepiej? 

Przeważnie rodzice chcąc skrócić maluszkowi czas pobytu w placówce decydują o odbieraniu dziecka zaraz po obiedzie, przed czasem przeznaczonym na leżakowanie. Często osobami odbierającymi malucha w tych godzinach, są jego dziadkowie, bo rodzice w tym czasie pracują. 

Po jakimś czasie, kiedy dziecko na dobre polubi przedszkole i samo wychodzi z inicjatywą. że chce być w nim dłużej, rodzice postanawiają  o wydłużeniu czasu pobytu dziecka do podwieczorku, bądź do zakończenia czasu pracy przedszkola.

Jako nauczycielka przedszkola twierdzę, że jest to pomocne rozwiązanie dla dzieci z grupy adaptacyjnej, które od początku uczęszczania do przedszkola silnie odczuwają brak poczucia bezpieczeństwa, związany z rozłąka z rodzicem oraz nieznajomością otoczenia, w którym przyszło im nagle przebywać.

Jako mama trzyletniego maluszka, który we wrześniu rozpoczyna własną przygodę z przedszkolem, wraz z moim mężem, zdecydowaliśmy, że początkowo będziemy odbierać synka z przedszkola po obiedzie. No Chyba, że synek zdecyduje inaczej i będzie chciał zostać w placówce dłużej. Zobaczymy jak to będzie 🙂 

Kochani rodzice, życzę Wam samych dobrych decyzji związanych z przedszkolem, które będą służyły i Wam, i Waszym maluszkom.

MIT 6 – Dzieci „żłobkowe” nie będą w przedszkolu przechodziły adaptacji, bo są już przyzwyczajone do uczęszczania  do placówki.

Fakt –  Wszystkie maluchy, nawet te, które przychodzą do przedszkola po etapie „żłobka” będą przechodziły proces adaptacyjny w placówce, bo to dla nich całkiem nowe miejsce, nowi ludzi i inne otoczenie.

Często słyszę lub czytam, że dzieci które uczęszczały do żłobka z automatu bez problemu odnajdują się w przedszkolu, bo są przyzwyczajone do uczęszczania do placówki i temat procesu adaptacyjnego w przedszkolu je ominie. Otóż nie. Każda nowa utrzymująca się sytuacja w życiu, każda zmiana miejsca przebywania na dłużej wymaga od dziecka ( od dorosłego tak samo) adaptacji, podczas której dziecko ma czas zapoznać się z zastaną „nowością”, zaakceptować, a przede wszystkim poczuć się z nią bezpiecznie.

Maluszek, który zakończył etap żłobkowy i   idzie do przedszkola, wkracza w zupełnie nowe środowisko, jest pod opieką nowych dorosłych w jego życiu, poznaje nowe dzieci, zawiera nowe relacje, zapoznaje się z nowym otoczeniem i zasadami w nim panującymi. Te wszystkie kwestie, to nic innego, jak adaptacja dziecka do warunków przedszkolnych.  

Zgodzę się z tym, że dziecko, które przechodzi ze żłobka do przedszkola może o wiele lepiej radzić sobie w nowych stresujących sytuacjach, np. maluch lepiej radzi sobie z rozstaniem z rodzicem w przedszkolnej szatni i szybciej oswaja się z nowym miejscem, akceptuje bez większych problemów przebywanie w dużej grupie innych dzieci, chętnie przystępuje do zajęć i zabaw proponowanych przez nauczyciela,  bo jest przyzwyczajony do takiego spędzania czasu. Adaptacja takiego dziecka często  jest sprawniejsza i krótsza. Natomiast nie zawsze tak jest, że dziecko „żłobkowe” od razu zaadaptuje się w przedszkolu.

Od czego może to zależeć? 

Zależy to głównie od tego, czy dziecko ma dobre doświadczenia związane z adaptacją w żłobku i czy czuło się w nim dobrze, czy z chęcią w nim zostawało. Jeśli tak, możemy liczyć na to, że nasz maluszek przejdzie łagodnie przez proces adaptacyjny w przedszkolu. Jeśli nie, należy się nastawić na trudniejszy debiut w przedszkolu. Tak naprawdę może być z tym bardzo różnie, bo każde dziecko jest inne i ma prawo zachować się inaczej wobec nowej sytuacji w swoim życiu.