Przedszkole montessoriańskie to placówka, która swoją działalność opiera o pedagogikę Marii Montessori (1870 – 1952), włoską lekarkę i pedagoga, która stworzyła własną koncepcję edukacji dziecka. Aby umożliwić dziecku wszechstronny rozwój swoją koncepcję oparła o ważne zasady:
- indywidualne podejście do dziecka,
- dziecko uczy się zgodnie z własnym tempem rozwoju i na miarę swoich potrzeb,
- dziecko samo decyduje o tym, czego chce się uczyć, ma wolną wolę a rolą nauczyciela jest obserwowanie dziecka i pomoc w osiągnięciu jego celu.
W pedagogice Montessori, na pierwszym miejscu stawia się aktywne uczenie poprzez działanie. Według tej koncepcji, aktywność nauki poprzez słuchanie to zaledwie 20%, natomiast poprzez aktywne działanie aż 90 %.
W pedagogice Montessori, na pierwszym miejscu stawia się aktywne uczenie poprzez działanie. Według tej koncepcji, aktywność nauki poprzez słuchanie to zaledwie 20%, natomiast poprzez aktywne działanie aż 90 %.
W przedszkolach montessoriańskich istnieją grupy mieszane wiekowo, według tej metody dzieci młodsze uczą się od starszych a starsze utrwalają własne umiejętności i wiedzę. Otoczenie przedszkolne organizuje nauczyciel, który w pracy z dziećmi posługuje się odpowiednio opracowanymi montessoriańskimi materiałami. Każda sala w przedszkolu montessoriańskim jest wyposażona w kompletny materiał uporządkowany według stopnia trudności. Materiały dydaktyczne są tak zaprojektowane, żeby każde dziecko mogło samodzielnie sprawdzić czy dobrze wykonało zadanie a opracowane tak, aby ułatwić dziecku poznawanie otaczającego świata. W tak przygotowanym otoczeniu stawia się na samodzielną, powolną pracę dziecka, która jest zgodna z jego potrzebami rozwojowymi. Pogłębia to w dziecku wiarę we własne możliwości, uczy go podejmowania samodzielnych decyzji oraz dokonywania świadomych wyborów. Według koncepcji Montessori, przedszkole ma głównie wychowywać a rolą nauczyciela jest stworzenie dziecku warunków, dzięki którym osiągnie samodzielność w wielu aspektach.
W przedszkolu montessoriańskim dzieci nabywają wiedzy, jak pokojowo rozwiązywać konflikty, bez przemocy. Podczas różnych projektowych prac, uczą się jak być częścią zespołu, ich praca i zachowanie nie jest oceniane, porównywane ani nagradzane. Uczą się czerpać radość z własnych osiągnięć, a nie z niepowodzeń innych, to jest dla nich nagrodą. Zajęcia w takim przedszkolu zaczynają się od omówienia określonej tematyki z wiedzy ogólnej, pomoce używane do zajęć są głównie przedmiotami naturalnymi i wyglądem zbliżonymi do omawianego zagadnienia. Np. jeśli temat dotyczy zwierząt z wiejskiego podwórka, to dzieci oglądają zdjęcia “prawdziwych” kur, kaczek czy gęsi, a nie kolorowe obrazki, namalowane przez kogoś. Po takich zajęciach następuje część poświęcona pracy własnej, która jest podstawą działania dziecka w przedszkolu. Zadaniem nauczyciela jest wprowadzenie materiału rozwojowego w świadomość wychowanków a potem obserwacja ich rozwoju. Dlatego nauczyciel musi regularnie dokumentować przebieg nauczania dziecka. To kluczowa część jego pracy.
Przedszkole montessoriańskie nastawione jest na bliski kontakt dzieci z naturą, dlatego dużą wagę przykłada się tu do codziennych wyjść na świeże powietrze i swobodne obcowanie dzieci z przyrodą.